بررسی عوامل موثر بر توابع عرضه و تقاضای صادرات کشمش ایران

بحث تجارت خارجی یکی از مباحث مهم در توسعه¬ی¬ اقتصادی هر کشور است و می¬تواند نقش مهمی در تعیین سرنوشت و آینده¬ی آن کشور داشته باشد. بخش عمده¬ی درآمد حاصل از صادرات غیرنفتی از بخش کشاورزی تأمین می شود و هم¬چنین این بخش به دلیل اشتغال زایی بالا، عدم نیاز به فناوری پیشرفته در مراحل مختلف تولید و ارزبری کمتر، نسبت به دیگر بخش¬های اقتصادی دارای مزیت¬نسبی است. از این¬رو توجه به صادرات محصولات غیر¬نفتی و از¬جمله محصولات کشاورزی، در راستای توسعه¬ی صادرات از اهمیت ویژه¬ای برخورداراند. کشمش از جمله¬ محصولات مهم صادراتی می¬باشد، و ایران یکی از کشورهای مهم تولیدکننده¬ی انگور و کشمش در دنیا می¬باشد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر توابع عرضه و تقاضای صادرات کشمش با استفاده از تکنیک¬های اقتصاد سنجی بوده است. از این رو توابع عرضه و تقاضای صادرات این محصول به روش 3sls و برای دوره¬ی زمانی 89-1355 برآورد و کشش¬های جزئی توابع عرضه و تقاضای صادرات در کوتاه¬مدت و بلندمدت محاسبه شده است. نتایج نشان می¬دهد که کشش قیمتی تقاضای کوتاه¬¬مدت کشمش اندک است و ایران می¬تواند در کوتاه¬مدت برای افزایش درآمد خود در بازارهای جهانی، قیمت را افزایش دهد؛ اما کشش قیمتی بلندمدت کشمش بیشتر از یک است و لذا باید سیاست¬های مناسب مرتبط با آن اعمال گردد. نتایج حاصل از تخمین نشان می¬دهد که عواملی هم¬چون قیمت نسبی، درآمد واقعی کشورهای واردکننده، نوسانات نرخ واقعی ارز تقاضای صادرات کشمش ایران را تحت تأثیر قرار می¬دهند. در رابطه با تابع عرضه¬ی صادراتی کشمش می¬توان گفت متغیرهای مقدار صادرات، قیمت عمده فروشی کشمش، تولید داخلی کشمش، قیمت صادراتی دوره¬ی قبل و هم¬چنین متغیر مجازی آغاز جنگ معنی¬دار شده¬اند و بر روی عرضه¬ی صادرات کشمش ایران اثر دارند.